Bulimia Nervoza

Bulimia Nervoza nedir? 

Bulimia Nervoza, tekrarlayan tıkınırcasına yeme ataklarının (tek seferde bir öğünde alınabilecek kalorinin kat be kat fazlasını alacak şekilde yeme) ardından kilo kontrol davranışlarının (ör. kusma, kısıtlı beslenme, aşırı egzersiz gibi) sergilendiği bir yeme bozukluğudur.1 Genellikle ergenlik ve genç yetişkinlik döneminde başlar ve kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülür.  

Bulimia Nervoza belirtileri nelerdir? 

Bulimia Nervoza geliştiren kişiler aşağıdaki belirtileri deneyimler:¹  

• Vücut şekli ve kilo alımını aşırı değerlendirmek: Kişi kendisini çoğunlukla vücut şekli ve ölçüleri üzerinden değerlendirir.  
• Tıkınırcasına yeme atakları: Kişi tekrarlayıcı bir şekilde normalden daha hızlı ve aşırı ölçülerde yer.  
• Telafi edici davranışlar: Kişi kilo almayı engellemek amacıyla kendini kusturmak, müshil veya idrar söktürücü kullanmak, kilo verdirici ilaçlar almak, oruç tutmak, aldıkları kalorileri ‘’yakmak’’ için aşırı egzersiz yapmak, kalori saymak ve kısıtlı miktarda yemek gibi davranışlar sergiler.   

Bulimia Nervoza nasıl sürer? 

Bulimia Nervoza yaşayan kişiler tıkınırcasına yemenin ardından kilo alımına dair yoğun kaygı ve korku hisseder. Kilo almanın önüne geçmek ve kilo verebilmek için yeme atağının ardından yediklerini kusar. Kustuğunda vücudunu yiyeceklerden arındırdığını düşünerek kilo almayacağını varsayar. Böylelikle kilo almaya karşı duyduğu kaygı anlık olarak azalır. Kusmanın yanı sıra aşırı ve sürekli egzersiz yapmak, müshil veya idrar söktürücü ilaçlar kullanmak gibi telafi edici davranışlar sergiler. Bununla birlikte ‘’kilo aldıracağını’’ düşündüğü bazı yiyecekleri yemekten, düzenli aralıklarla öğün tüketmekten ve az miktarda yiyerek tok hissetmekten kaçınır. Bu davranışlar kısa bir süre için kaygıyı azaltsa da kişinin sürekli aç kalması iştahının artmasına yol açar ve tıkınırcasına yeme atağı başlar. Tıkınırcasına yeme atağının ardından kilo almaya dair yoğun kaygı ve korku ile telafi etme döngüsü yeniden başlar.² 

Bulimia Nervoza tedavi edilmediğinde böbrek fonksiyonlarının bozulmasına, kalp atımının düzensizleşmesine, ağız ve mide rahatsızlıkları gibi önemli fiziksel sağlık sorunlarının ve depresyon, anksiyete gibi psikolojik sorunların ortaya çıkmasına neden olur.^1,2 

Bulimia Nervozanın etkili tedavisi 

Yeme bozukluklarının, özellikle bulimia nervozanın tedavisinde etkisi bilimsel çalışmalarla en fazla gösterilmiş tedavi yaklaşımı Bilişsel Davranışçı Terapi kısa adıyla BDT’dir.^2,3,4,5,6 Tedavide danışanın yeme sorununun üstesinden gelmek için iş birliği içerisinde çalışılır. Tedavi sürecinde yeme düzeni oluşturularak tıkınırcasına yemenin azalması hedeflenir. Bununla birlikte kişinin kilo almaktan kaçınmak için sergilediği davranışlar düzenlenir. Böylelikle kişinin kilo alımına karşı duyduğu kaygıya ve korkuya karşı toleransının artması amaçlanır.2,3  

Bununla birlikte kişinin kendisini sadece vücut şekli, kilo ve yeme üzerindeki kontrolü üzerinden değerlendirmesinin değişimi hedeflenir. Vücut şekli ve kilosuyla ilgili yaşadığı kaygıyı azaltmak için sergilediği kontrol etme davranışları (sık tartılma veya hiç tartılmama, ayna karşısında vücudunu kontrol etme gibi) azaltılır. Kişinin kendisini sadece vücut şekline ve kilosuna göre değil yaşamındaki diğer alanlarıyla da değerlendirmesi sağlanır.^2,3

Kaynaklar

1. American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). Washington, DC: Author.  
2. Fairburn, C. G. (2020). Yeme Bozuklukları ve Bilişsel Davranışçı Terapi: Değerlendirme ve Tedavi. İstanbul: Psikonet Yayıncılık  
3. Fairburn, C. G., Cooper, Z., & Shafran, R. (2003). Cognitive behaviour therapy for eating disorders: A “transdiagnostic” theory and treatment. Behaviour research and therapy, 41(5), 509-528.  
4. Spielmans, G. I., Benish, S. G., Marin, C., Bowman, W. M., Menster, M., & Wheeler, A. J. (2013). Specificity of psychological treatments for bulimia nervosa and binge eating disorder? A meta-analysis of direct comparisons. Clinical psychology review, 33(3), 460-469.  
5. Slade, E., Keeney, E., Mavranezouli, I., Dias, S., Fou, L., Stockton, S., ... & Kendall, T. (2018). Treatments for bulimia nervosa: a network meta-analysis. Psychological medicine, 48(16), 2629-2636.  
6. Delinsky, S. S., & Wilson, G. T. (2006). Mirror exposure for the treatment of body image disturbance. International Journal of Eating Disorders, 39(2), 108-116.  
7. Low, T. L., Ho, R., Ho, C., & Tam, W. (2021). The efficacy of virtual reality in the treatment of binge‐purging eating disorders: A meta‐analysis. European Eating Disorders Review, 29(1), 52-59.