Pornografi Bağımlılığı

Pornografi bağımlılığı, kişinin porno izlemek veya pornografik içeriğe sahip yayınları okumak gibi kendisine cinsel haz veren davranışları hayatını olumsuz etkileyecek şekilde veya sıklıkta sergilediği bir tür davranış bağımlılığıdır.1,2  

Porgonografi bağımlılığının belirtileri nelerdir? 

Bağımlılığa dönüşmüş bir pornografi tüketimi;  

• Zamanın büyük kısmında pornografik içerik okuma/izleme,  
• Sevgili veya eş ile cinsel birliktelik yaşamak yerine pornografik içerikleri tercih etme,  
• Zorlayıcı duygular deneyimlediğinde pornografi ile rahatlama sağlama,  
• Sosyal aktiviteleri pornografi için reddetme,  
• Sorumluluklarını yerine getirmek yerine pornografiye yönelme,  
• Pornografiye kolayca ulaşabilmek için internet olmayan yerlere gitmeme,  
• Riskli cinsel aktivitelerde bulunma   

gibi, kişinin hayatını bir kenara koyup pornografiyi ön planda tutmasıyla sonuçlanan davranışları içerir.1,4  

Pornografi bağımlılığı neden devam eder? 

Pornografi izleyen ya da okuyan kişi çoğunlukla beraberinde mastürbasyon yapma ve cinsel hazza ulaşma amacıyla hareket eder.2,3 Bu hazza ulaşma isteği zamanla artar ve kişi doyumsuzlaşır. Böylece pornografik içeriklere daha sık ve sürekli olarak ulaşma isteği duyar. Bu istekle kişi her zaman ve her yerde pornografiye ulaşabileceği şekilde davranmaya başlar.  

Kişi, pornografiyi cinsel tatmin elde etme amacının yanı sıra gündelik sıkıntılarından ve karşılaştığı zorluklardan uzaklaşmak için bir “kafa dağıtma” aracı olarak da kullanır. Pornografi ile gelen kısa süreli rahatlama pornografi tüketiminin artarak devam etmesine neden olur. Kişi, her baş etmek istemediği veya zorlandığı durumlar ve duygular karşısında pornografiye sığınır. Böylece pornografi tüketim davranışları, kişinin kontrolünden çıkarak hayatının geneline yayılır. Tüm bunlar kişinin bireysel ve sosyal alanlarda sıkıntılar yaşamasına neden olur. Bu sorunlar;  

• Sosyal ilişkilerde azalma,  
• Partnerle/aileyle ilişkinin bozulması,  
• İş, okul gibi sorumluluk alanlarında performans düşüklüğü,  
• Kişisel bakımda azalma,  
• Aşırı mastürbasyon nedeniyle cinsel işlev bozuklukları   

olarak sıralanabilir.^1,2,5 Pornografi tüketiminin mastürbasyon ile baş başa giden bir aktivite olması, pornografi bağımlılığın yanında mastürbasyon bağımlılığını da getirebilir.  

Pornografi bağımlılığının etkili tedavisi 

Bağımlılık sorunlarında etkili olduğu bilimsel araştırmalar tarafından desteklenen Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)⁶ pornografi bağımlılığında da etkili olabilecek bir psikolojik tedavi yaklaşımıdır. BDT ile kişiyi bağımlı davranışa motive eden etkenler ve kişinin bu davranış sonucunda elde ettiği kazanımlar tespit edilir. Terapide amaç, kişiyi pornografi tüketimine motive eden durumları düzenlemek ve kişinin bağımlılıkla ilişkili davranışlarını kesmektir. Başarılı bir tedavi sürecinden sonra, bağımlılık geliştirmiş kişinin kendi başına sağlıklı davranışları sürdürebilmesi amaçlanır. Bu nedenle, bağımlı davranışları ortadan kaldırırken, kişiye sıkıntılarıyla doğru bir şekilde baş etme becerileri kazandırılır. Bununla beraber, kişinin zevk alma amacıyla sürekli pornografiye başvurmasının önüne geçmek için keyif alabileceği alanlar genişletilir. Böylece, pornografi bağımlılığında kalıcı bir iyileşme sağlanır ve bağımlılığın beraberinde gelen sıkıntılar ortadan kalkar.

Kaynaklar

1. American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.).   
2. Karim, R., & Chaudhri, P. (2012). Behavioral addictions: An overview. Journal of Psychoactive Drugs, 44(1), 5-17.  
3. Goodman, A. (1990). Addiction: Definition and implications. British Journal of Addiction, 85(11), 1403-1408.  
4. Sinković, M., Štulhofer, A., & Božić, J. (2012). Revisiting the association between pornography use and risky sexual behaviors: The role of early exposure to pornography and sexual sensation seeking. The Journal of Sex Research, 50(7), 633-641.  
5. Bőthea, B., Tóth-Királyc, I., Griffithsd, M. D., Potenzae, M. N., Oroszh, G., & Demetrovicsa, Z. (2021). Are sexual functioning problems associated with frequent pornography use and/or problematic pornography use? Results from a large community survey including males and females. Addictive Behaviors, 112, 106603.  
6. Young, K. S. (2011). CBT-IA: The first treatment model for internet addiction. Journal of Cognitive Psychotherapy, 25(4), 304-312.