Romantik İlişkilerde Trip Atmak

Partneriniz sevmediğiniz bir şaka yaptığında, sizi rahatsız olduğunuz bir duruma soktuğunda veya bir tartışma anında ne yapıyorsunuz? Kimi insan böyle durumlarda partnerinin olduğu ortamdan uzak durur, sorularına cevap vermez, partneriyle muhatap olmamak için film izler yani partnerine trip atar. Böylece iletişimi keserek partnerin özür dilemesini ve rahatsızlığının partner tarafından anlaşılmasını bekler.

Trip atmak;

· İletişimi kesmek

· Alınganlığı belli eden ses tonu ile konuşmak

· İletişimi birkaç kelime ile sınırlamak

· Karşıdakine sırtını dönüp göz temasından kaçınmak

· Karşıdakinin iletişim girişimlerine kayıtsız kalmak

eylemleri ile partnerin kendine ilgi göstermesi için çabalamayı ifade eder.¹ Ancak kimse bir başkasının zihnini okuyamaz. Konuşmak yerine iletişim kesildiğinde, tartışmalar istenmeyen şekilde uzayabilir ve iki taraf için de olduğundan daha sıkıntılı bir sonuca ulaşabilir. O zaman neden konuşmak yerine trip atmak tercih edilir? Araştırmalar tribin ilişkilerde iki ana amaca hizmet ettiğini gösteriyor:

1. İlişki sürdürme taktiği olarak trip atmak

Trip atan kişi ilgiyi üzerine nasıl toplar? Trip atmanın amacı karşıdakinin ilgisini istenilen şekilde yönetmektir. Kişi, iyi bir ilişki kurma aşamasındayken partner adayı ile samimi sohbet eder, kendisine dair bilgiler paylaşır. Flört dönemi denilen bu zamanda, taraflar birbirlerini güzel sözler ve sürprizler ile mutlu eder. Birbirlerinin güzel davranışlarını, birbirlerine ilgi göstererek ödüllendirir. Karşılıklı olarak duygusal ihtiyacın karşılandığı iletişim zamanla bir romantik ilişki halini alır.

Flört döneminde trip atmanın romantik ilişkiyi sürdürmeye etkisi şu şekilde açıklanabilir: Trip atan taraf, partnerinden ilgiyi çeker. Yani partnerin sevgi dolu davranışlarına verdiği ödülü kısa süreliğine keser. Böyle olunca ilgi ve sevgi bekleyen kişi, trip atan kişiye daha çok ilgi gösterir ve ödül niteliğindeki ilgiyi alabilmek için onun gönlünü almaya çalışır. Neticede, bir tarafın trip atma davranışı, partneri tarafından yoğun ilgi ile ödüllendirilir. Benzer bir şekilde trip atılan tarafın kendini affettirme amacıyla sergilediği davranışlar da tribin son bulması ve ilgi görme ile ödüllendirilir. Yani trip, ilgi alışverişini etkileyen bir faktör haline gelir. Böylece trip atmak, tarafların birbirine ilgi göstermeye devam etmesini sağlayarak ilişki sürdürme konusunda kişiye yardımcı olan bir taktik halini alır.²

2. İlişkide kontrolü sağlama taktiği olarak trip atmak

Trip atma davranışı ilgi ile ödüllendirilen kişi, tartışmaların ve anlaşmazlıkların üstesinden gelemedikçe aynı taktiği kullanarak ilgiyi üzerine toplamak ve partnerini dize getirmek ister. Böylece, tartışmaların en zorlu kısmı olan çözüm aşamasından ve tartışmada suçlanma olasılığından kurtulur. Kendini, masum ve zarar gören konuma koyup partnerden özür dilemesini ve kendisi ile ilgilenmesini bekler. Partner, tripten memnun olmaz. Tribin kendi üzerinde yarattığı sıkıntıdan kurtulmak için özür diler. Sonuçta, karşılıklı ilgi gördükleri için iki taraf da memnun olur. Ancak, trip atan kişi iletişimde gücü elinde tutar. Trip atarak, yani partnerinin ilgi gösterme ve görme isteğini yöneterek ilişkiyi yöneten bir konuma gelir. Partnerlerden birinin diğeri üzerinde trip atarak bir kontrole sahip olması, ilişkide psikolojik şiddetin bir göstergesi olabilir.^2,3,4 

Tabii ki insanlar her zaman kötü niyetlerle birbirine trip atmaz. Kalp kırıldığı zaman hissedilen duyguları yönetmek, istenmeyen tartışmaları kesmek için trip atmanın bir kaçış olarak seçilmesi doğaldır. Ancak trip atmak güncel soruna çözüm getirmekte eksik kaldığı gibi ilişkiye farklı zararlar da verebilir.

Trip içerikli iletişimin devam etmesinde iki tarafın da belli düzeyde sonuçtan memnun olması etkilidir. Fakat trip atmak uzun vadede çiftleri iletişim kuramaz hale getirebilir. Partnerden soğuyan taraf neden ilişkide kaldığını anlamakta zorlanabilir. Trip davranışının ödüllendirilmesi ve ilgi görme olasılığı trip atan ve atılan tarafları ilişkide tutar ve trip davranışını devam ettirir. Böyle bir ilişki kişiyi yıpratır.

İlişkilerde kendini ifade edebilmek, beklentilerini net bir şekilde paylaşabilmek önemlidir. Paylaşım ortamı ancak iki tarafın da çabasıyla oluşur. İlişkilerin sağlıklı devam edebilmesi için trip atmak yerine etkili iletişim becerileri kullanmak gerekir. Sağlıklı bir iletişimde karşıdakinin istek ve ihtiyaçlarını anlamak için sorular sorulur; düşünce ve duygular net bir şekilde ifade edilir. Karşı tarafı suçlamak yerine, sıkıntı veren davranışlara odaklanılır ve çözüm önerileri konuşulur. Ses tonu, yüz ifadeleri ve beden hareketleri de iletişimin bir parçası olarak değerlendirilir.⁵ Etkili iletişim becerilerini kazanmak zaman ve pratik ister. Ancak doğru yardım ile iletişim becerilerini geliştirmek mümkündür.

Kaynaklar

1. Williams, K. D., Shore, W. J., & Grahe, J. E. (1998). The silent treatment: Perceptions of its behaviors and associated feelings. Group Process and Intergroup Relations, 1(2), 117-141.

2. Buss, D. M., & Shackelford, T. K. (1997). From vigilance to violence: Mate retention tactics in married couples. Journal of Personality and Sociak Psychology, 72(2), 346-361.

3. Arriga, X. B., Capezza, N. M., Goodfriend, W., & Allsop, K. E. (2018). The invisible harm of downplaying a romantic partner’s aggression. Current Directions in Psychological Science, 27(4), 275-280.

4. Winstok, Z., & Sowan-Basheer, W. (2015). Does psychological violence contribute to partner violence research? A historical, conceptual and critical view. Aggression and Violent Behavior, 21, 5-16.

5. Gottman, J., & Gottman, J. (2022, Ekim 13). Treatment of Intimate Partner Violence. (Konferans sunumu). Psikoloji İstanbul Partner Şiddeti Workshop, İstanbul, Türkiye.